Rougeto(di-gràndi-flour)
Oenothera glazioviana
Onagraceae
Autre noum : Erbo-dis-ase.
Nom en français : Onagre à grandes fleurs.
Descripcioun :La rougeto-di-gràndi-flour trachis majamen dins lou limas en ribo d'aigo ounte flouris au printèms, es à dire mai d'ouro que si cousino (coume Oenothera biennis que flouris en estiéu). Se recounèis eisadamen à si petalo mai grando (45 mm), à si boutoun mai prim, sa coulour mai roujo e subretout à soun estigmate en crous, pu long que lis estamino (fotò).
Usanço : Soun óurigino s'atrouvarié dins un mestissage (ibridacioun) dins un jardin en Éuropo e se sarié espandido dins lou mounde. A li mémi prouprieta que la rougeto, Oenothera biennis.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Oenothera
Famiho : Onagraceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Sablo
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Oenothera glazioviana Micheli, 1875
Melisso
Melissa officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Limouneto, Abihano, Pimen-dis-abiho, Pounsirado, Citrounello.
Nom en français : Mélisse officinale.
Descripcioun :La melisso es uno planto naturalisado encaro cultivado que nous vèn de Grèço e de Turquìo. S'es escapado dis ort e s'atrobo aro proche de ribiero (ripilsivo). Se recounèis à soun óudour de citroun e à la coulour jauno de si boutoun de flour.
Usanço :Es couneigudo pèr èstre vertuouso contro mant un mau : antispasmoudico, sedativo, estoumatico, antiviralo. Pèr acò, lou miés èi de n'en faire de tisano, 10g de fueio fresco o 5g de seco 3 cop pèr jour.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Melissa
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Melissa officinalis L., 1753